Một giải đấu đầu tiên, một cột mốc khai sinh, mà câu chuyện về nó vẫn vẹn nguyên giá trị: Euro 1960. Hôm nay, MottGoal sẽ đồng hành cùng bạn quay ngược thời gian, trở về năm 1960 để khám phá hành trình vô địch Euro 1960 của Liên Xô một bản hùng ca đã đi vào huyền thoại, nơi tài năng, bản lĩnh và cả chút may mắn đã hòa quyện tạo nên chức vô địch lịch sử, đánh dấu sự khởi đầu đầy ấn tượng của một giải đấu danh giá.
Bình minh giải đấu lục địa già
Giải vô địch bóng đá châu Âu, tiền thân là European Nations’ Cup, ra đời từ ý tưởng của cố Tổng thư ký Liên đoàn bóng đá Pháp, Henri Delaunay, từ năm 1927. Tuy nhiên, phải đến năm 1958, giải đấu mới chính thức được khởi tranh sau khi ông Delaunay đã qua đời. Để tưởng nhớ công lao của ông, chiếc cúp vô địch đầu tiên đã được đặt tên là cúp Henri Delaunay. Kỳ Euro đầu tiên này chỉ có 17 đội tuyển quốc gia tham dự vòng loại, với sự vắng mặt đáng chú ý của nhiều cường quốc bóng đá thời bấy giờ như Tây Đức, Ý, Anh và Hà Lan, những đội đã bỏ phiếu chống lại việc thành lập giải đấu vào năm 1957. Thể thức thi đấu là loại trực tiếp hai lượt đi và về, cho đến khi chọn ra bốn đội mạnh nhất vào vòng chung kết tại Pháp.
Đường đến vòng chung kết đầy gian nan
Hành trình vô địch Euro 1960 của Liên Xô không chỉ là câu chuyện về tài năng mà còn xen lẫn những yếu tố bất ngờ. Đội tuyển Liên Xô dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên Gavriil Kachalin, với nòng cốt là những cầu thủ từng giành huy chương Vàng Olympic 1956, được đánh giá là một thế lực đáng gờm tại giải đấu này. Họ đã vượt qua vòng loại với những thử thách đáng kể, khẳng định vị thế của mình.
Vượt qua vòng loại đầu tiên
Ở vòng đấu loại trực tiếp đầu tiên, Liên Xô đối đầu với Hungary. Trận đấu mở màn của chiến dịch vòng loại Euro 1960 diễn ra vào ngày 28 tháng 9 năm 1958, với Liên Xô giành chiến thắng 3-1 trên sân nhà. Bàn thắng đầu tiên của giải đấu lịch sử này được ghi bởi Anatoli Ilyin của Liên Xô. Trong trận lượt về, Liên Xô tiếp tục khẳng định sức mạnh khi đánh bại Hungary 1-0, qua đó giành quyền vào vòng tứ kết với tổng tỷ số 4-1.
Sự cố chính trị và “chiến thắng” đặc biệt
Tại vòng tứ kết, Liên Xô được bốc thăm để đối đầu với Tây Ban Nha, một đối thủ mạnh với nhiều ngôi sao hàng đầu châu Âu. Tuy nhiên, dưới chế độ độc tài Franco, chính phủ Tây Ban Nha đã ra lệnh cấm đội tuyển của mình thi đấu tại Liên Xô vì lý do chính trị, liên quan đến những mâu thuẫn trong quá khứ. Sau khi đề nghị tổ chức một trận đấu duy nhất ở địa điểm trung lập bị Liên Xô từ chối, Tây Ban Nha đã bị xử thua cuộc và loại khỏi giải đấu. Nhờ đó, Liên Xô nghiễm nhiên có một suất vào bán kết mà không cần phải thi đấu, một “chiến thắng” hi hữu nhưng đã đưa họ tiến gần hơn đến chức vô địch.
Vòng chung kết tại Pháp: Khẳng định bản lĩnh
Bốn đội mạnh nhất lọt vào vòng chung kết Euro 1960 bao gồm Liên Xô, Tiệp Khắc, Nam Tư và chủ nhà Pháp. Pháp được chọn là quốc gia đăng cai các trận đấu cuối cùng, diễn ra tại Paris và Marseille.
Bán kết: Sức mạnh vượt trội trước Tiệp Khắc
Tại vòng bán kết, Liên Xô chạm trán Tiệp Khắc trên sân vận động Vélodrome ở Marseille. Với phong độ ấn tượng, đội tuyển Liên Xô đã trình diễn một lối chơi áp đảo và giành chiến thắng thuyết phục 3-0. Những bàn thắng của Valentin Ivanov (cú đúp) và Viktor Ponedelnik đã đưa Liên Xô thẳng tiến vào trận chung kết, khẳng định họ là ứng cử viên sáng giá cho chức vô địch. Trong khi đó, trận bán kết còn lại là một màn rượt đuổi tỷ số nghẹt thở giữa chủ nhà Pháp và Nam Tư, kết thúc với chiến thắng 5-4 đầy kịch tính nghiêng về Nam Tư.
Trận chung kết lịch sử: Liên Xô vs Nam Tư
Trận chung kết Euro 1960 diễn ra vào ngày 10 tháng 7 năm 1960 trên sân Parc des Princes, Paris, giữa Liên Xô và Nam Tư. Đây là một trận đấu đáng nhớ, không chỉ vì ý nghĩa lịch sử của kỳ Euro đầu tiên mà còn bởi sự kịch tính đến phút cuối cùng. Mặc dù thời tiết mưa và mặt sân lầy lội đã ảnh hưởng đến lối chơi của cả hai đội, nhưng không làm giảm đi sự quyết tâm của các cầu thủ.
Nam Tư là đội mở tỷ số trước ở phút 43 với bàn thắng của Milan Galić, khiến người hâm mộ Liên Xô không khỏi lo lắng. Tuy nhiên, ngay sau giờ nghỉ giữa hai hiệp, Liên Xô đã thể hiện bản lĩnh khi Slava Metreveli ghi bàn gỡ hòa ở phút 49, đưa trận đấu trở về vạch xuất phát.
Với tỷ số 1-1 sau 90 phút chính thức, trận đấu phải bước vào hiệp phụ. Khi mà nhiều người đã nghĩ đến loạt sút luân lưu may rủi, thì ở phút thứ 113 của hiệp phụ thứ hai, Viktor Ponedelnik đã hóa người hùng với cú đánh đầu dũng mãnh từ đường tạt bóng của Valentin Ivanov, ấn định chiến thắng 2-1 cho Liên Xô. Bàn thắng này không chỉ mang về chiếc cúp vô địch đầu tiên cho Liên Xô mà còn là bàn thắng muộn nhất trong lịch sử các trận chung kết Euro cho đến nay.
Kết Luận
Hành trình vô địch Euro 1960 của Liên Xô là một chương vàng son, minh chứng cho ý chí kiên cường và tài năng xuất chúng của một thế hệ cầu thủ vĩ đại. Từ những trận đấu vòng loại đầy cam go đến khoảnh khắc lịch sử tại Parc des Princes, Liên Xô đã viết nên câu chuyện cổ tích có thật, trở thành nhà vô địch Euro đầu tiên. MottGoal hy vọng bài viết này đã mang đến cho bạn cái nhìn sâu sắc về một phần lịch sử hào hùng của bóng đá châu Âu.
